Spis treści Artykuł originalny « Poprzedni artykul Nastepny artykul »

Użycie przecinków w Esperanto

Uzado de komoj en Esperanto

Orignał w języku EsperantoMaszynowe tłumaczenie na język polski

Komoj havas en sintaksa analizo tre gravan rolon. En esperantaj tekstoj ŝajnas, ke reguloj por uzado de komoj ne ekzistas. Oni povas trovi ankaŭ en tre konataj tekstoj ĉiujn eblojn de uzado. Mi ĝis nun ne trovis en iu esperanta gramatiko konkretajn regulojn por uzado de komoj. Tio estas en tradicio de fundamento, kiu tiun temon ankaŭ ne pritaksas. Ankaŭ tre ampleksa MPEG, priskribas komo nur tre malplene (vidu: Helposignoj). Kutime tiuj publikaĵoj ne volas altrudi regulojn, sed priskribas aktualan statuson.

Mi analizis multajn tekstojn kaj supozas, ke la uzado de komo devenas plej parte de nacia lingvo de aŭtoro. Poloj uzas polajn regulojn, la germanoj uzas germanajn regulojn. Malfeliĉe uzado de komoj en naciaj lingvoj estas tre varia. En rusa lingvo la reguloj estas tre rigoraj, oni uzas komon relative ofte. Germanaj kaj polaj reguloj estas tre similaj. Angla lingvo evitas komojn, kiam tio estas ebla kaj ankaŭ malpermesas la uzadon de komoj en lokoj, en kiuj la komo estas por aliaj lingvoj tre kutima (ekzemple vorteto “ke”-”that”).

La uzado de komo en esperantaj tekstoj estas vera koŝmaro por komputila prilaboro.

Ekzemplojn ‘ke’ kaj ‘por ke’

  • Mi estas ĝoja ke vi venis.
  • Mi laboras por ke mi havu monon.
  • Mi estas ĝoja, ke vi venis.
  • Mi laboras, por ke mi havu monon.

Kunmeto de adjektivoj

  • Mi havas grandan rapidan veturilon
  • Mi havas grandan, rapidan veturilon

Adjektoj

Por rusoj komo, kiu dispartigas adjektojn, estas kutima. Ĉe kiu oni farigas dum legado mallongan paŭzon, rusojn volonte enmetas komojn.

  • Hieraŭ vespere, mi bonan libron legis.
  • Hieraŭ vespere mi bonan libron legis.

Vortetoj ’sed’,'kiel’,'ol’

  • Mi ne estas granda sed malgranda.
  • Mi ne estas granda, sed malgranda.

Kunligo de verbaj frazpartoj

  • Mi ne volis peze labori sed longe studi.
  • Mi ne volas peze labori, sed longe studi.

Relativaj subfrazoj

Por mi mankanta komo ŝajnas esti okulfrapa eraro. Sed por anglalingvanoj ĉiu komo estas evitenda.

  • Mi ofte legis libron, kiun li rekomendis.
  • Mi ofte legis libron kiun li rekomendis.

Nekutima ordo

Mi rimarkis, ke uloj en kies nacia lingvo la ordo estas tre rigida, ofte uzas komojn en lokoj en kiuj ili uzas ne kutiman laŭ ili ordon. Tiu estas por mi stranga afero, ĉar ili kutime tute komojn ne uzas.

  • Post tagmezo mi venis.
  • Post tagmezo, mi venis.

Esperantilo amas komojn

Por komputila analizo pli bone estas havi komojn ol ne havi ilin. Escepto estas nur trouzo de komoj laŭ rusa maniero. Do ne dispartigu per komoj adjektojn. Esperantilo povas majstri kelkajn mankantajn komojn ekzemple antaŭ vortetoj ‘ke’ aŭ duopo ‘por ke’, sed plej parte la analizo povas tute fiaski pro unu mankanta komo. Por Esperantilo ankaŭ estas pli avantaĝe skribi: La libro estas peza kiel ŝtono. anstataŭ La libro estas peza, kiel ŝtono.. Dispartigu per komo do nur verbaj frazpartoj, se vi uzas subfrazojn kun (sed, se, ĝis, dum, …). Mi ne povas altrudi al iu ajn uzadon de komoj, sed se vi volas sukcesi kun esperantilo pripensu vian interpunkcion.

Przecinki mają w syntaktycznej analizie bardzo ważną rolę. W esperanckich tekstach wydaje się, że prawidła dla użycia przecinków nie istnieją. Można znaleźć także w bardzo znanych tekstach wszystkie możliwości użycia. Do teraz nie znalazłem w jakiejś esperanckiej gramatyce rzeczywistych prawideł dla użycia przecinków. To jest w tradycji fundamentu, który tego tematu także nie ocenia. Także bardzo przestronny MPEG, opisuje przecinek jedynie bardzo próżno (powina widzieć: skinienia pomocy). Zazwyczaj te programy ogólnodostępne nie chcą wmuszać prawidła, lecz opisują aktualny status.

Rozpatrywałem liczne teksty i przypuszczam, że użycie przecinka pochodzi najbardziej częściowo z narodowego języka autora. Polacy użytkują prawidła polskie, Niemcy użytkują prawidła niemieckie. Nieszczęśliwie użycie przecinków w narodowych językach jest bardzo urozmaicone. W rosyjskim języku prawidła są bardzo ostre, użytkuje się przecinek względnie często. Niemieckie i polskie prawidła są bardzo podobne. Język angielski unika przecinki, kiedy to jest możliwe i także zabrania użycie przecinków w miejscach, w których przecinek jest dla innych języków bardzo zwyczajne (na przykład słówko “że”-”{that}”).

Użycie przecinka w esperanckich tekstach jest prawdziwym koszmarem sennym dla obróbki komputerowej.

Przykłady ‘że’ i ‘dla że’

  • Jestem radosny, że przyszedłeś.
  • Pracuję, abym miał pieniądze.
  • Jestem radosny, że przyszedłeś.
  • Pracuję, abym miał pieniądze.

Zestaw przymiotników

  • Mam duży szybki samochód
  • Mam duży, szybki samochód

Wyrostcy

Dla Rosjan przecinek, który partycjonują dysk wyrostków, jest zwyczajny. Przy kim skłoni się w czasie lektury krótką pauzę, Rosjan chętnie wstawia się przecinki.

  • Wczoraj wieczorem, dobrą książkę odtwarzałem.
  • Wczoraj wieczorem dobrą książkę odtwarzałem.

Słówka ’lecz’, ' jak’, ' aniżeli’

  • Nie jestem duży lecz mały.
  • Nie jestem duży, lecz mały.

Połączenie czasownikowych części zdania

  • Nie chciałem ciężko pracować lecz długo studiować.
  • Nie chcę ciężko pracować, lecz długo studiować.

Relatywne zdania podrzędne

Dla mnie brakujący przecinek wydaje się być rzucającą się w oczy omyłką. Lecz dla {anglalingvanoj} każdy przecinek jest konieczny unikania.

  • Często odtwarzałem książkę, którą on polecił.
  • Często odtwarzałem książkę, którą on polecił.

Niezwykły ład

Zauważyłem, że osobnicy w czyim narodowym języku ładem są bardzo sztywni, często użytkują przecinki w miejscach, w których oni użytkują nie zwyczajnych według oni ład. Tym jest dla mnie osobliwa sprawa, ponieważ oni zazwyczaj całkiem przecinków nie użytkują.

  • Po południu przyszedłem.
  • Po południu, przyszedłem.

Esperantilo kocha przecinki

Dla analizy komputerowej lepiej jest mieć przecinki aniżeli nie mieć ich. Wyjątek jest jedynie nadużywaniem przecinków według rosyjski sposób. Więc nie partycjonujcie dysk przecinkami wyrostków. Esperantilo może być majsterskie kilka brakujących przecinków na przykład przed słówkami ‘że’ albo duet ‘dla że’, lecz najbardziej częściowo analiza może całkiem spełznąć na niczym z powodu jednego brakującego przecinka. Dla Esperantilo także jest bardziej na dobre pisać: książka jest ciężka jak kamień. zamiast książkę jest ciężki, jak kamień.. Powine partycjonować dysk przecinkiem więc jedynie czasownikowe części zdania, jeśli użytkujesz zdania podrzędne z (lecz, jeśli, do, gdy, …). Nie mogę wmuszać do kogokolwiek użycie przecinków, lecz jeśli chcesz mieć powodzenie z Esperantilo powinieneś przemyśleć twój znak przestankowy.

Artukuł został przetłumaczony w pełni maszynowo przez wolny program Esperantilo
Adres kontaktowy:
mail@xdobry.de